Veelgestelde vragen Onze Koloniale Erfenis

Onze koloniale erfenis is de nieuwe vaste tentoonstelling van het Tropenmuseum. De tentoonstelling gaat over hoe kolonialisme de wereld van nu mede heeft gevormd en hoe mensen die gekoloniseerd waren kolonialisme doorstonden. Met de tentoonstelling wil het Tropenmuseum bijdragen aan het gesprek over hoe we omgaan met het koloniale verleden. Ook wil het museum met deze tentoonstelling bijdragen aan een meer gelijkwaardige en rechtvaardige wereld. 

Om te beginnen laat Onze koloniale erfenis zien hoe het verleden een onvoltooid verleden tijd is. Dat wat we doen voortbouwt op de geschiedenis. Je maakt kennis met het andere verhaal van de koloniale tijd, een verhaal dat lang niet verteld werd. Maar dat er wel is, en doorleeft in mensen. In hoe we naar elkaar kijken en hoe we als mensen met elkaar omgaan. De tentoonstelling maakt inzichtelijk dat het kolonialisme een systeem was van uitbuiting op vele manieren. En de tentoonstelling gaat in op hoe mensen die tot slaaf gemaakt waren of gekoloniseerd zich verzet hebben, veerkracht toonden en creativiteit een plek hebben gegeven.  

Onze koloniale erfenis beslaat tien zalen, met elk een eigen thema. Dat zijn:   Proloog| Winstgevende handel| Rijkdommen van overzee| Slavernij, verzet en veerkracht| Racisme bestaat. Ras niet| Op weg naar vrijheid| De kracht van taal| De kracht van religie | Hier ben ik thuis|Epiloog. Elk thema gaat in op het grotere verhaal van het koloniale systeem, en op verzet veerkracht en creativiteit van de mensen die kolonialisme doorstonden. De thema’s Winstgevende handel, maar voor wie?, Rijkdommen van overzee en Racisme bestaat. Ras niet, zijn verder uitgewerkt op de website van het Tropenmuseum.

Onze koloniale erfenis is te zien op de eerste verdieping van het Tropenmuseum, en beslaat 1200 vierkante meter. In 10 zalen, en aan de hand van 10 thema’s vertelt de tentoonstelling het verhaal van kolonialisme. Te zien zijn zo'n 500 objecten, (kunst)voorwerpen, film, video, interactieve installaties, fotografie, moderne en hedendaagse (schilder)  kunst en kunst in opdracht. Soms eeuwenoude objecten zijn afgewisseld met kunstenaars van nu.  

Speciaal voor de tentoonstelling maakten kunstenaars werk voor de tentoonstelling. Denk aan de meterhoge installatie van Avantia Damberg, de vilten kunst van Gladys Paulus, de filminstallatie van Bibi Fadlalla, een muziekinstallatie van Vernon Chatlein. In de zaal over taal heeft kunstenares Farida Sedoc een meterslang en hoog werk geïnstalleerd dat alle wanden van de ruimte in beslag neemt. 

Bij de tentoonstelling is een multimediatour ontwikkeld. Hierin hoor je per zaal verschillende mensen die zich verdiepen in het thema van die zaal reageren op wat je ziet. In totaal zijn er 30 sprekers, onder wie Marion Bloem, Gijs Stork, Julia Jouwe, Natasja Gibbs, Humberto Tan . De audiotour is geen uitleg bij wat je ziet, maar een extra perspectief en vertel-laag bij Onze koloniale erfenis. Een deel van de multimediatour zijn video’s in Nederlandse gebarentaal en gesproken audio voor blinden en slechtzienden.  

Onze koloniale erfenis is bedoeld voor iedereen van 12 jaar en ouder. Voor het middelbaar onderwijs is een speciaal programma opgezet dat aansluit bij de lesmodules van burgerschap en geschiedenis. Het Tropenmuseum organiseert rond de tentoonstelling diverse activiteiten zoals talks, en workshops. Houd hiervoor de website in de gaten. 

Het Tropenmuseum is een voormalige koloniale organisatie, opgericht als ‘etalage’ voor de Nederlandse koloniale bezittingen. Het museum speelde een rol in de beeldvorming van mensen uit voormalig gekoloniseerde landen als zouden zij minderwaardig zijn. Lees meer. 

Kijk voor meer informatie bij Onze collectie. 

Voor het Nationaal Museum van Wereldculturen, waar het Tropenmuseum deel van is, is meerstemmigheid van groot belang. Onze koloniale erfenis is dan ook in samenspraak en samenwerking met meer dan 100 mensen tot stand gekomen. Betrokken zijn vele verschillende klankbordgroepen, kunstenaars, onderzoekers en makers.   Voor een volledig overzicht klik hier op het colofon. 

Er is een groeiende behoefte aan meer informatie over en perspectieven op het koloniale verleden dan het reeds bekende standaard succesverhaal vanuit Europees perspectief verteld is. NMVW/Tropenmuseum wil bijdragen aan een meer gelijkwaardige samenleving. Ook willen we graag kennis geven op basis waarvan mensen het gesprek met elkaar aangaan. Lees meer.   

In de koloniale tijd was Nederland actief op alle continenten. De meeste bekende, langdurende kolonies zijn Indonesië, Suriname en de voormalige Nederlandse Antillen. Maar Nederland had ook forten, handelsposten en bezittingen in andere delen van de wereld, zoals Brazilië, Zuid-Afrika, Japan, Taiwan, Iran, India en Sri Lanka. In de tentoonstelling is een kaart te zien met daarop alle gebieden waar Nederland actief was.

Het koloniale verleden van Nederland gaat over 400 jaar. De Vereinigde Oost Indische Compagnie en de Verenigde West Indische compagnie werden opgericht in 1602. Dit is het begin van een lange koloniale periode. Pas twaalf jaar geleden een einde aan, toen in 2010 de Nederlandse Antillen als kolonie werden opgeheven. Meer weten? In de tentoonstelling Onze koloniale erfenis staat een interactieve kaart. Hierop zijn de Nederlandse koloniale activiteiten uitgebreid in beeld gebracht en komen ook verhalen van verzet hiertegen aan bod.  

Een van de hardnekkigste erfenissen van het kolonialisme is racisme: discriminatie van een individu of groep op basis van ‘ras’. Racisme berust op het ongegronde idee dat er een natuurlijke hiërarchie bestaat tussen groepen mensen, waarbij de ene groep superieur is aan de andere, vooral vanwege uiterlijk en afkomst. De veronderstelde eigenschappen van deze groepen mensen zouden dan van generatie op generatie hetzelfde blijven. Racisme is een vorm van macht die structureel is ingebed in onze bestuurlijke en onderwijssystemen, maar ook in de arbeidsmarkt. Lees ook Racisme bestaat. Ras niet. 

Het digitaal namenmonument is een monument met namen van bijna 200.000 tot slaaf gemaakte mensen uit de koloniale periode. Het is een eerbetoon aan tot slaafgemaakte mensen in Suriname, Curaçao en Indonesië. Het monument is te vinden in het hart van de nieuwe vaste tentoonstelling Onze koloniale erfenis in het Tropenmuseum. Door de gegevens van deze mensen zichtbaar te maken, gaat het monument in tegen de manier waarop het kolonialisme deze mensen onzichtbaar maakte.

Naast het delen van de voornamen van honderdduizenden tot slaaf gemaakte mensen, maakt het museum inzichtelijk wat de onderlinge, sociale relaties waren. Bijvoorbeeld of ze familie waren, of ze door dezelfde persoon in slavernij werden gehouden of in dezelfde stad werkten. Het monument vertelt ook een aantal persoonlijke verhalen achter de namen.

Het monument voor tot slaafgemaakte mensen is op meerdere manieren te doorzoeken en bestaat uit twee delen: een grote projectie en touchscreens. De projectie bestaat uit een universum van persoonsnamen. Deze zijn doorzoekbaar via verschillende touchscreens. Klik je op een naam, dan zie je meer informatie over die persoon. Ook verschijnt een projectie waarin je ziet met wie van de namen in het monument deze persoon relaties had. Zoals een ouder en kind, of mensen die in dezelfde stad of in dezelfde plantage werkten. 

Tijdens de opening bevat het monument bijna 200.000 namen. Dit is slechts een klein deel van de totale hoeveelheid mensen die tot slaafgemaakt werden. Nieuw onderzoek kan worden toegevoegd zodat het namenmonument steeds verder groeit. Het is een groeiend monument.