Onvoltooid verleden
Te zien vanaf 9 mei 2025

Onvoltooid verleden: teruggeven, houden, of…?

Teruggeven, houden, of…?

Steeds vaker wordt de vraag gesteld of musea collecties moeten teruggeven aan de landen waar ze vandaan komen. Politici, activisten en gemeenschappen uit voormalige Europese koloniën pleiten ervoor om objecten terug te brengen naar de landen van herkomst. Ook musea zelf stellen kritische vragen: hoe zijn deze objecten in hun collecties terechtgekomen? En van wie zijn ze eigenlijk?

Te zien vanaf 9 mei 2025

Debat over restitutie

In deze nieuwe tentoonstelling stap je in het midden van dit actuele debat over restitutie. Ontdek de verschillende perspectieven, dilemma’s en verhalen achter de objecten. Duik in herkomstonderzoeken en onderzoek zelf hoe complex de vragen rondom eigenaarschap en waarde kunnen zijn. Welke toekomst zie jij voor de collecties van Wereldmuseum? Teruggeven, houden, of…?

Naast historische objecten speelt hedendaagse kunst een belangrijke rol in de tentoonstelling. Kunstenaars en collectieven Pansee Atta, Daniel Aguilar Ruvalcaba, Aram Lee, Zara Julius & Zoé Samudzi, Hande Sever & Gelare Khoshgozaran en Lifepatch geven hun kritische, creatieve en emotionele visie op de toekomst van dit cultureel erfgoed.

Laat je meenemen in een tentoonstelling die niet alleen vragen stelt, maar je ook uitnodigt om mee te denken over de antwoorden. Bezoek Onvoltooid verleden vanaf 9 mei 2025.

Onvoltooid Verleden
Beeld: Ivoren beeld van staande man met staatsiezwaard (koningsscepter) uit collectie NMVW. Cultuur: Woyo. Herkomst: Centraal-Afrika / Angola / Cabinda (provincie)

Debat over roofkunst en restitutie

De vraag over hoe bepaalde objecten in de collecties van musea terecht zijn gekomen en van wie deze objecten eigenlijk zijn is heel erg actueel. Vragen als: is dit roofkunst? En moet dit worden teruggegeven? En aan wie? Worden steeds vaker gesteld. In de tijd van kolonialisme zijn er veel kunstwerken en objecten bij verschillende musea terechtgekomen, waaronder ook in de collectie van Wereldmuseum. De herkomst van objecten is niet altijd met zekerheid vast te stellen en bovendien hangt het af van hoe je bepaalde begrippen definieert. Noemen we iets alleen roofkunst als het daadwerkelijk in beslag is genomen, of ook wanneer het onder druk is verkocht? En wat verstaan we precies onder 'dwang'? Om hier antwoord op te krijgen wordt er veel onderzoek gedaan. Eén van die onderzoeken is het Gezamenlijk herkomstonderzoek koloniale collecties. Een onderzoek naar de herkomst van koloniale objecten uit de collecties van verschillende musea.

Pressing Matter

Pressing Matter is een vierjarig internationaal onderzoeksprogramma naar koloniaal erfgoed, gefinancierd door de Nationale Wetenschapsagenda (NWA) en gecoördineerd vanuit de Vrije Universiteit Amsterdam. Het programma onderzoekt hoe collecties die zijn verworven tijdens de koloniale periode ons helpen het verleden beter te begrijpen, maar ook de vele manieren waarop dit verleden voortleeft in het heden. Het richt zich op vragen rond het eigendom en de waarde van deze collecties. Maar ook het potentieel dat ze hebben voor de hedendaagse samenleving hier in Nederland én in de landen van herkomst.