Namenspecial
17 september 2022

Namenspecial

Tropenmuseum x Ancestors unKnown x Stadsarchief Amsterdam

Ontdek wat namen doen in gesprekken, lezingen en workshops of tijdens performances.

Omdat deze special plaatsvindt in het hele museum en het museum gewoon geopend is, kan het zijn dat het drukker is dan normaal. De namenspecial is voor iedereen toegankelijk.

Wat doet jouw naam?

Iedere naam vertelt een verhaal. En vaak meerdere tegelijk. In namen zijn taal, identiteit en familiegeschiedenis verpakt. Heb je je naam gekregen, of zelf gekozen? En misschien heb je ook nog wel een doopnaam, een koosnaam, een bijnaam of een schuilnaam?

Namen zijn heel persoonlijk, maar vertellen ook iets over de wereldgeschiedenis. Bijvoorbeeld over de koloniale tijd toen tot slaaf gemaakte mensen als koopwaar verhandeld werden. Hun namen werden afgenomen en zij kregen nieuwe namen toegekend of iemand kreeg bij geboorte een naam van de ‘eigenaar’. Kun je je voorstellen wat dit doet op korte en lange termijn?

In het hart van de nieuwe tentoonstelling ‘Onze koloniale erfenis’ is een digitaal namenmonument te zien voor meer dan 200.000 tot slaaf gemaakte mensen in Suriname, Curaçao en Indonesië. Daar kun je informatie vinden over namen, maar ook over relaties en persoonlijke verhalen.

Tijdens de namenspecial op zaterdag 17 september ga je met deskundige historici, juristen en kunstenaars dieper in op de betekenis van namen. Je maakt een begin met jouw eigen naamonderzoek. Hoe verhoud jij je tot je naam? Waar komt ‘ie vandaan? Wat te doen als je hem wilt veranderen? Of als iemand erop trapt? Onderzoek het vervolgens verder in gesprekken, lezingen, workshops en performances tijdens deze namenspecial.

Programma

Hoektoren (begane grond)

Welkom in het Namen Adviesbureau

11.00 – 17.00 uur

Heb je een vraag over jouw (familie)naam? Dan ben je hier aan het goede adres.

De hele dag zijn deskundigen aanwezig om je op weg te helpen met de herkomst van je naam, archiefonderzoek en naamsverandering.

Namenadviesbureau
Ancestors unKnown & Stadsarchief Amsterdam met medewerking van het CBG|Centrum voor familiegeschiedenis

Feestwinkel

Sleutelhangers voor iedereen

Creatieve inloopactiviteit met kunstenaar Hoi-Shan Mak

Emma, Sophie, Finn, Daan…

Grrrrr….  Zit de jouwe er alweer niet tussen? Dan maak je zo’n naamsouvenir toch lekker zelf?

Met Hoi-Shan Mak creëer je hier een persoonlijke sleutelhanger met de betekenis van je eigen mooie en interessante naam.

Sleutelhangers voor iedereen
Sleutelhangers voor iedereen

Lichthal

Installatie

  • Trap niet op mijn naam van La Cruz & Helweg (film & loper)
     
  • Vertoning film Mijn Naam is Taal van Nicoline van Harskamp

Performances

  • Yama mi na mi nòmber door Grupo Tribu Tambu

    Papiaments voor ’Noem mij bij mijn naam, je weet drommels goed wat mijn naam is’, gezongen op de plantages
     
  • Trap niet op mijn naam

    Bubbling-performance met MC Pester, MC Kleurling, MC Problemchild en MC Pret
     
  • Spoken word onder leiding van Onias Landveld
Bubbling-performance
MC Pester, MC Kleurling, MC Problemchild en MC Pret

Studio

Een kleine (wereld)geschiedenis van naamgeving

Minicollege met historicus Harm Nijboer

11.30 – 12.15 uur

Harm Nijboer verdiepte zich in naamkunde, vooral over de periode van de 16de en 17de eeuw. Hij gaat in op ontstaan en aanpassing van familienamen in Nederland. Is dat vergelijkbaar met andere landen? Ook bespreekt hij naamgeving in de koloniale tijd en de invloed van emancipatiebewegingen op het naamrecht.

Mijn Naam is Taal

In gesprek met kunstenaar Nicoline van Harskamp

12.30 – 13.15 uur

Wat is je naam? Wie gaf hem en waarom? In welke taal, met welke betekenis? Dat vroeg Nicoline van Harskamp aan honderden mensen in diverse landen. Haar onderzoek - vertaald in video’s en performances - toont aan hoe het verbieden van talen door de koloniale overheerser nog altijd effect heeft op voor- en achternamen in Nederland.

Achternaamschaamte en hoe ermee om te gaan

Talk met Gideon Everduim, directeur For an Equal Society

14.30 – 15.30 uur

Wat als jouw naam pijn doet? Veel namen dragen koloniale sporen die leiden tot naamschaamte. Volgens woordkunstenaar Gideon Everduim raakt de wens tot naamsverandering een diepere laag van dekolonisatie. Via Surinaamse voorbeelden legt hij onderliggende patronen bloot. Hoe ga je deze persoonlijke reis aan (én met familie in gesprek)?

Gideon Everduim
Gideon Everduim, directeur For an Equal Society

Naam & blaam: eerste hulp bij beladen familiegeschiedenissen

Open spreekuur met kunsthistoricus Gijs Stork

15.45 – 16.30 uur

Steeds meer mensen vragen zich af of hun familiegeschiedenis verbonden is met het slavernijverleden. Hoe onderzoek je dit? En wat doe je met de uitkomst binnen de familie? Gijs Stork, zelf nazaat van plantagehouders, houdt spreekuur voor iedereen die hier vragen over heeft.

Op zoek naar verborgen Indische namen

Gesprek tussen historicus Suze Zijlstra & conservator Pim Westerkamp

13.30 – 14.15 uur

Suze Zijlstra is gespecialiseerd in koloniale geschiedenis en auteur van De voormoeders. Zij spreekt met Pim Westerkamp, die promoveert op onderzoek van familiegeschiedenis in Indonesië. Hoe doe je dat, zoeken naar Indische en Indonesische voorouders? Waarom loop je zo vaak vast (en wat kun je doen om verder te komen)?

Suze Zijlstra
Historicus Suze Zijlstra

Tentoonstelling Onze koloniale erfenis (eerste verdieping)

Namenroute in de tentoonstelling Onze koloniale erfenis

Met speciale aandacht voor het namenmonument 

Door: 
Pouwel van Schooten, historicus met specialisme ideeëngeschiedenis
Alicia Schrikker, universitair hoofddocent koloniale en wereldgeschiedenis
Wendeline Flores, conservator koloniale geschiedenis 
Rik Herder, tentoonstellingsmaker

12.30 uur    Pouwel & Wendeline
13.30 uur    Pouwel & Wendeline
14.30 uur    Alicia & Rik
15.30 uur    Alicia & Rik

Subtropen

What’s in a name? De gevolgen van gestolen identiteit

Workshop met Dana Saxon (oprichter Ancestors unKnown)

11.30 – 13.00 uur

Max. 20 deelnemers, voertaal Engels

Dana Saxon laat je creatief reflecteren op de sociale geschiedenis van kolonialisme, slavernij en gedwongen migratie, in relatie tot je eigen naam. Zo denk je samen over een alternatieve toekomst, waarin personen en community’s eigenaarschap voelen over hun identiteit en hun naam weer met trots dragen.

Dana Saxon
Dana Saxon (oprichter Ancestors unKnown)

Storytelling: het verhaal over jouw naam

Workshop met Onias Landveld

13.30 – 15.30 uur  

Max. 20 deelnemers

Met Onias Landveld schrijf je een voordracht over jouw (achter)naam, die je na afloop on stage kunt voordragen. Informatie die beschikbaar is - of niet - leidt tot een veelbetekenende tekst. Zo weerspiegelt jouw verhaal de emoties die je ervaart, vragen die bij je opkomen of een verlangen in jezelf.

Onias Landveld
Onias Landveld

Praktische informatie

Wanneer Zaterdag 17 september 2022
Tijd 11.00 – 18.00 uur
Waar Hele museum
Prijs Regulier entreeticket museum

Omdat deze special plaatsvindt in het hele museum en het museum gewoon geopend is, kan het zijn dat het drukker is dan normaal. De namenspecial is voor iedereen toegankelijk.

Onze Koloniale Erfenis - Namenspecial
Namenmonument