Semi-permanent vanaf 6 oktober - Slavernij en de verhalen van de tot slaaf gemaakten maken deel uit van een gezamenlijk, door zwart en wit gedeeld verleden.
Een verleden dat tot de dag van vandaag de Nederlandse maatschappij mede vormgeeft en beïnvloedt. De tentoonstelling stelt de tot slaaf gemaakten en hun nakomelingen centraal. Om een soms moeilijke maar productieve discussie op gang te brengen, zoeken wij persoonlijke verhalen uit heden en verleden op, die het slavernijverleden en zijn hedendaagse erfenissen dichterbij brengen.
De tentoongestelde objecten uit de collectie van het Tropenmuseum, tastbare overblijfselen van de slavernijgeschiedenis, dragen daaraan bij. Heden van het slavernijverleden vormt een opmaat naar een vaste presentatie over de hedendaagse erfenissen van slavernij en kolonialisme (2021).
Voor veel Nederlanders is de relatie tussen het slavernijverleden en het heden onduidelijk. Toch zijn de gevolgen van deze geschiedenis voor grote groepen in onze samenleving nog steeds voelbaar. Vooral voor zwarte Nederlanders is de link tussen slavernij en ongelijkheid, racisme en discriminatie pijnlijk duidelijk.
Voor witte Nederlanders is dit misschien niet dagelijks het geval, maar deze gedeelde geschiedenis gaat net zo goed over hen. Wat is ons gedeelde slavernijverleden? Hoe gaan we er tegenwoordig mee om? En hoe kunnen we een gemeenschappelijke toekomst maken? Deze vragen staan centraal en wil het Tropenmuseum samen met de bezoeker onderzoeken.
In 1863 werd slavernij in de Nederlandse koloniën afgeschaft, pas in 1873 konden de slaafgemaakten de plantages verlaten. Dat lijkt lang geleden, maar de ongelijke raciale verhoudingen die in honderden jaren zijn opgebouwd, zijn niet vanzelf verdwenen. Nederland is gevormd door het slavernijverleden en dat is tot op de dag van vandaag voelbaar en zichtbaar in de samenleving.
De machtsverhoudingen van toen hebben een ongelijkheid gecreëerd waar veel Nederlanders nog dagelijks mee geconfronteerd worden. Racisme, vooroordelen en economische ongelijkheid op basis van huidskleur en herkomst bestaan nog steeds.
Vandaag de dag zetten maatschappelijke bewegingen zich in om iedereen bewust te maken en gelijke behandeling te bevorderen. Zij spreken zich uit tegen Zwarte Piet, verzetten zich tegen etnisch profileren bij de politie en strijden voor inclusiviteit in het onderwijs.
Politiek activisme bestaat echter al lang. Rondom de onafhankelijkheid van Suriname (1975) lieten zwarte emancipatiebewegingen zoals de Landelijke Organisatie van Surinamers in Nederland hun stem tegen discriminatie en racisme al horen.
Deze tentoonstelling, ontworpen door devrijervandongen, is een schot voor de boeg op een grote presentatie over het Nederlands koloniaal verleden en is samengesteld door medewerkers van het Tropenmuseum met veel hulp van externe adviseurs. Discussies over de inhoud van de tentoonstelling neemt het Tropenmuseum graag mee in het vervolgtraject.
De tentoonstelling Heden van het slavernijverleden is tot stand gekomen met steun van de BankGiro Loterij, het programma Creatief Europa van de Europese Unie en het Mondriaan Fonds. De illustratie in het campagnebeeld is gemaakt door Brian Elstak.
Het beeldmateriaal onderaan dit persbericht is rechtenvrij te gebruiken in relatie tot deze tentoonstelling.